Τα κάναμε … μαϊντανοσαλάτα!

Είναι εντυπωσιακό πως ένα τόσο δα, ντελικάτο φυτό έχει επωμισθεί στα τρυφερά του φύλλα τόση πολλή κοινωνική αλληγορία διεισδύοντας στην γλώσσα με την ιδιότητα να περιγράφει μονολεκτικά την ειρωνία για πρόσωπα, την κριτική για συμπεριφορές και την σκωπτική διάθεση απέναντι στις τάσεις που ευδοκιμούν εποχιακά στα μέσα ενημέρωσης.

μαϊντανός ο [maidanós] & μαϊδανός ο [maiδanós]: 1. ποώδες αρωματικό φυτό που χρησιμοποείται ως καρύκευμα στη μαγειρική: Ψιλοκομμένος ~. Aγόρασε ένα ματσάκι μαϊντανό. 2. (ειρ.) για πρόσωπο που παρευρίσκεται παντού ή ανακατεύεται σε διάφορες υποθέσεις χωρίς να είναι αρμόδιο.
[τουρκ. maydano(z) -ς < ινδ. maidani `αρωματικό φυτό΄· μαϊδ-: λόγ. επίδρ.]

Οι δύο ορισμοί (από το λεξικό του Τριανταφυλλίδη) είναι ανταγωνιστισκά γνώριμοι στη χρήση της καθομιλουμένης. Ο εξαιρετικά δημοφιλής μαϊντανός, που στην άγρια μορφή του φύεται αδιακρίτως σε οποιοδήποτε έδαφος και με την ήμερη είναι μαγειρικός χαμαιλέοντας (ακόμη κι αν δεν ταιριάζει δεν ενοχλεί) και μόνιμος καταληψίας της κουζίνας ακριβώς λόγω των ατού του (άρωμα, γεύση, χρώμα), δανείζοντας απλώς το generic πιά όνομά του χαρακτηρίζει την υπερχρήση ή την κακή χρήση του πλεονεκτήματος, εκείνον που «φυτρώνει παντού», που δεν κρατιέται απ’ το να αυτοπροβληθεί και να σχολιάσει ακόμη και όταν δεν είναι σε θέση ή απλώς δεν χρειάζεται.

Σελινόντ (Selinonte), πόλη της Σικελίας, είναι η αρχαία Σελινούς, πόλη φημισμένη για τον μαϊντανό της που (και σήμερα στην επίσημη βοτανολογία) ονομάζεται πετροσέλινο (apium petroselenum λατινιστί, persil στα παλιά γαλλικά, petersilie στα παλαιάαγγλικά, γάραμσονστα ποντιακά, majdanoz στα αλβανικά), όσο και αν στα νέα ελληνικά σημαίνει σέλινο και όχι μαϊντανός, επισημαίνει η Ενριέτ Βαλτέρ στο βιβλίο της «Η περιπέτεια των γλωσσών της Δύσης» (Η προέλευσή τους, η ιστορία τους, η γεωγραφία τους, εκδόσεις Ενάλιος, 2007). Ωστόσο, η ελληνική ρίζα του ονόματος πέρασε από τα δάνεια και τα αντιδάνεια του ιστορικού γλωσσικού ταμείου, και ο μαϊντανός (όπως και οι λέξεις καφές, μεζές, παπούτσι, περβάζι κ.ά) είναι “χρεωμένος” ως προς την προέλευση στα …τουρκικά!

Πριν την βασιλεία του Καρλομάγνου το φυτό θεωρούνταν ότι έχει μαγικές δυνάμεις, πιθανόν λόγω της … διεγερτικής του δράσης ή και της απιόλης – απιίνης (αιθέριο έλαιο, λίαν χρήσιμο στη φαρμακευτική) που περιέχουν κυρίως τα σπόρια και λιγότερο η σαρκόριζη εκδοχή του, η οποία μοιάζει με μικρό (12-15εκ) parsnip και χρησιμοποιείται ανάλογα για σούπες σε Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία και πρώην Σοβετ. Ένωση. Ο μαϊντανός με τα επίπεδα λεία φύλλα, που συνήθως χρησιμοποιούμε (Πετροσέλινον το ούλον), ξαδελφάκι του μάραθου και του σέλινου αλλά και του … κώνειου (Conium maculatum ή και poison parsley), που δοκίμασε ανεπιστρεπτί ο Σωκράτης, είναι ο πιο έντονος σε γεύση, κρατώντας τα αρωματικά σκήπτρα του είδους από τον επίσης φιγουράτο σγουρό ή ιταλικό μαϊντανό, που ενδείκνυται για γαρνιτούρες, κυριολεκτικά και μεταφορικά.

«Φυτό με …αμφεταμινικές, δοξαστικές και αντιψειρικές ιδιότητες. Ντοπαριζόντουσαν μ’ αυτόν οι μονομάχοι στις ρωμαϊκές αρένες. Αιώνες πιο πριν στα Νέμεα, οι νικητές των αγώνων τιμούνταν με στεφάνια καμωμένα από μαϊντανό. Και ξεψειριάζονταν οι στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου τρίβοντας τούφες μαϊντανού στα σημεία που η φαγούρα ήταν ανυπόφορη»…. «Οι Ρωμαίοι όχι μόνον τον μασουλούσαν γενικώς, αλλά και τον φορούσαν στο κεφάλι τους (σε σχήμα στεφανιού), για να απορροφά τις αναθυμιάσεις του αλκοόλ και να μην γίνονται τύφλα στο μεθύσι (έτσι δεν χρειαζόταν να φύγουν στα μισά των οργίων)….» αναφέρει ο Νίκος Πλατής στο επίσης εξαιρετικό «Μπαχαρικό λεξικό» (εκδόσεις Κέδρος).

Προφανώς το θέμα του μαϊντανού δεν ήρθε για να τελειώσει στη δροσερή μαϊντανοσαλάτα, που ακολουθεί… Τι μαϊντανός θάταν άλλωστε?
Μια εισαγωγή ήταν, προφανώς και σοβαρολογώ, και ως σαλάτα την συστήνω ανεπιφύλακτα, τονίζοντας παρεπιμπόντως πως ενδείκνυται και σαν ομοιοπαθητική λύση στον μαζοχισμό μας μπροστά στο καθημερινό ζωντανό δούλεμα των πολιτικών αρχόντων. Ο μαϊντανός -κατά το Μπαχαρικό λεξικό- είναι πλούσιος σε φυσικές βιταμίνες Α, Β2 και κυρίως C (μια κουταλιά σούπας καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες μας), βοηθάει την πέψη (βέβαια τα θέματα της κρίσης, της μίζας, της δημόσιας σπατάλης και τα συναφή δεν …χωνεύονται τόσο εύκολα), είναι ελαφρό διουρητικό (για νορμάλ τοξίνες, όχι πολιτικές, δημοσιονομικές κλπ), άριστο αποχρεμπτικό (γι΄αυτό και δεν φτύνουμε δυστυχώς όλους τους αναρμόδιους αρμόδιους) και ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, πράγμα που τελικά έχουμε απόλυτη ανάγκη με όσα συμβαίνουν κάθε μέρα και θα συμβαίνουν για πολύ ερήμην μας. Ταιριάζει επίσης ως stereo συνοδευτικό και σε οποιοδήποτε γεύμα καναπέ, ατενίζοντας τους (συχνά αμόρφωτους) αυτόφωτους ή ετερόφωτους, διάττοντες ή μη «αστέρες» να τοποθετούνται επί παντός επιστητού μέσα (κι έξω) από τηλεοπτικά παράθυρα, σερβίροντας ανούσιες και προχειρομαγειρεμένες ιδέες και λύσεις και …ειδήσεις, απευθυνόμενοι τουλάχιστον σε …φυτά!

(τέλος μέρους α΄ – to be …continued)

μαϊντανοσαλάτα, λοιπόν… σε βάση παρμεζάνας, προς τιμήν της καθημερινότητάς μας!

Προετοιμασία: Κόψτε τα λαχανικά νωρίτερα, κάντε την σύνθεση και αφήστε την σαλάτα σκεπασμένη με διαφανή μεμβράνη στο ψυγείο. Η διαδικασία θα σας πάρει το πολύ δεκάλεπτο. Η βινεγκρέτ μπαίνει πάντα στο τέλος, πριν το σερβίρισμα. Οι βάσεις παρμεζάνας μπορούν να γίνουν επίσης νωρίτερα ή και την προηγουμένη και να διατηρηθούν σε ανάλογου μεγέθους κλειστό δοχείο.

Υλικά για 4 άτομα
1 ματσάκι τρυφερός μαϊντανός πλυμένος και πολύ ψιλοκομμένος
1 κρεμμυδάκι φρέσκο καθαρισμένο και ψιλοκομμένο
1/2 μέτριο κρεμμύδι ψιλοκομμένο
1/2 κίτρινη ή κόκκινη πιπεριά σε κυβάκια
4-5 κομμάτια λιαστής ντομάτας κομμένα σε λεπτές λωρίδες
2 κ.σ. πεκορίνο τριμμένο
1 κ.σ. κάπαρη, πλυμένη και ψιλοκομμένη
8 ελιές
για τη βινεγκρέτ
3 κ.σ. λάδι
1.5 κ.σ. λεμόνι
1 κ.γ. ξύσμα λεμονιού (προαιρετικά)
1/2 κ.γ. ξύδι
αλάτι, πιπέρι
για τη βάση παρμεζάνας
8-10  κ.σ. παρμιτζιάνο τριμμένο

Ετοιμάζετε τις βάσεις παρμεζάνας: Βάζετε ένα τηγάνι διαμ. 18-20εκ. σε μέτρια φωτιά και απλώνετε στην βάση του 2 κ.σ. τριμμένο παρμιτζιάνο. Το αφήνετε να ζεσταθεί καλά ώστε να λιώσει το τυρί, να ενωθεί παντού και να πάρει ελαφρύ χρώμα. Αποσύρετε από την φωτιά, το αφήνετε να κρυώσει 2-3 λεπτά και το βάζετε πάνω σε αναποδογυρίσμένο μπολ. Το αφήνετε εκεί 5-6 λεπτά να κρυώσει εντελώς και να σκληρύνει.
Επαναλαμβάνετε την ίδια διαδικασία για τις υπόλοιπες βάσεις.
Σημείωση:Βολεύει να έχετε 4 ίδια μπολ, ώστε να τα κάνετε όλα με διαφορά μόνο 5 λεπτών.
Ετοιμάζετε τη σαλάτα: Bάζετε όλα τα υλικά σε μεγάλο μπολ, εκτός από τις ελιές και μερικές λωρίδες λιαστής ντομάτας που κρατάτε για το γαρνίρισμα. Κτυπάτε σε σέικερ τη βινεγκρέτ, την προσθέτετε και ανακατεύετε καλά.
Σερβίρισμα:Αδειάζετε την σαλάτα σε πιατέλα ή την μοιράζετε στις κρύες βάσεις παρμεζάνας, γαρνίρετε με τις ελιές και 2-3 λωριδίτσες λιαστής ντομάτας και σερβίρετε.