σιμιγδαλένιο ψωμί από 100% σιμιγδάλι

Ψωμί, κρασί και ελαιόλαδο ανήκουν στα θεμελειώδη συστατικά της μεσογειακής διατροφής. Κι ενώ τα δύο τελευταία έχουν περάσει σε σοφιστικέ διαδικασίες ταξινόμησης και γευσιγνωσίες, το ψωμί κινείται ακόμη στα σχετικά αβαθή της δημοφιλούς δίαιτας. Επιπλέον, το κιτρινόξανθο σιμιγδαλένιο ψωμί παρά την ευγενή του εμφάνιση και την ωραία γεύση, υποβιβάζεται έναντι των πιτυρούχων, ολικής, πολύσπορων και λοιπών τρέντι άρτων στο όνομα της άποψης που συνδέει την υγιεινή διατροφή με ό,τι είναι περισσότερο ακατέργαστο και πιο πλούσιο σε φυτικές ίνες.

Το σιμιγδάλι παράγεται από το σκληρό σιτάρι – το συναντάμε κατά κόρον στα ζυμαρικά – αλέθοντας τον πυρήνα των κόκκων και αφαιρώντας το πίτουρο. Είναι λεπτό ή χονδρό, ανάλογα με το άλεσμα και το μέγεθος των παραγόμενων κόκκων. Και είναι υποκίτρινο λόγω ύπαρξης της φυσικής χρωστικής καροτίνης στο ενδοσπέρμιο.

Σιμιγδαλένιο αλεύρι: διατροφικά συν & πλην

Ως τροφή, στα συν του ξανθού αλεύρου συγκαταλέγονται: η περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες (ενέργεια), σε πρωτεΐνες, βιταμίνες Ε και Β, σε ιχνοστοιχεία (κάλλιο, μαγνήσιο, φώσφορος, ψευδάργυρος) και ο χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης (αργή πέψη, έλεγχος σακχάρου).
Τα πλην του σιμιγδαλιού είναι συναφή με αυτά των περισσότερων αλεύρων από δημητριακά και συνδέονται με την υπερκατανάλωσή τους. Η μεταξύ τους διαφορά σε θερμίδες είναι ελάχιστη. Επιπλέον, το σιμιγδάλι περιέχει αυξημένη γλουτένη, πράγμα που το κάνει απαγορευτικό σε όσους έχουν δυσανεξία στην συγκεκριμένη πρωτεΐνη.

Το καθαρό σιμιγδαλένιο ψωμί έχει ιδιαίτερη υφή, κάπως πυκνή αλλά μαλακιά και ευχάριστη. Δεν είναι διόλου βαρύ. Τουναντίον διαθέτει μια δική του γευστική φινέτσα που συμβαδίζει με την πολυτελή του εμφάνιση. Η δε τραγανή κόρα δημιουργεί εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αντίθεση υφής με το χρυσαφένιο εσωτερικό.
Πέραν αυτών, διατηρείται ωραία για αρκετές ημέρες – αν βεβαίως μείνει – και κόβεται σε τέλειες φέτες.

Τι να προσέξετε κάνοντας σιμιγδαλένιο ψωμί

Αυτή είναι μια απλή συνταγή, με τα βασικά υλικά παρασκευής ψωμιού. Το αποτέλεσμα είναι ψωμί μόνο από σιμιγδάλι, χωρίς άλλο αλεύρι.

• Σημαντικότερο προαπαιτούμενο είναι η υπομονή σας περιμένοντας τη ζύμη να φουσκώσει. Κάντε άλλα πράγματα παράλληλα και δώστε της τον πλήρη χρόνο.
• Για σούπερ τραγανή κόρα, αυξήστε την υγρασία στο φούρνο, βάζοντας ένα σκεύος με νερό – δείτε στη συνταγή.
• Μπορείτε να αντικαταστήσετε το ελαιόλαδο με βούτυρο, αν θέλετε, κάνοντάς το πιο πλούσιο. Όπως επίσης, και να προσθέσετε ξύσμα κάποιου εσπεριδοειδούς, δίνοντας αρωματικό χαρακτήρα στο ψωμί.
• Τέλος, μπορείτε να το αλείψετε με χτυπημένο αυγό ή γάλα πριν το ψήσιμο για έξτρα ρόδινο χρώμα και λάμψη.

Όμως, και με τα βασικά του υλικά μόνον, το 100% σιμιγδαλένιο ψωμί είναι υπέροχα νόστιμο και ανεπιτήδευτα φίνο. Ταιριάζει πολύ με τις μαρμελάδες, τα τυριά, τα πατέ και ενδείκνυται για ανοικτά, αλμυρά σάντουιτς.

Άλλες συνταγές με σιμιγδάλι:
Χαλβάς σιμιγδαλένιος με πορτοκάλι και καρύδι
Γαλατόπιτα χωρίς φύλλο
Τυρόπιτα με κίτρινα τυριά
Σπιτική λαγάνα
Κοτόπουλο πανέ με καρύδια (στο πανάρισμα)

Σιμιγδαλένιο ψωμί (χωρίς άλλο αλεύρι)

Προετοιμασία: 20 λεπτά συν 3 ώρες περίπου αναμονή για το φούσκωμα της ζύμης και 40 λεπτά για το ψήσιμο. Θα χρειαστείτε επιμήκη φόρμα περί τα 28 x 10 x 7 εκ. (ύψος). Εύκολη συνταγή, όχι γρήγορη.

Υλικά
500 γρ. λεπτό σιμιγδαλένιο αλεύρι + 1-2 κ.σ. για τον πάγκο εργασίας
350 ml χλιαρό νερό ή μισό-μισό με γάλα της αρεσκείας σας (αγελάδος, αμυγδάλου κλπ ανεξαρτήτως λιπαρών)
2 κ.σ. ζάχαρη λευκή κρυσταλλική
2 κ.γ. μαγιά στιγμής (ή άλλη μαγιά σε σκόνη)
50 ml ελαιόλαδο φρουτώδες (όχι αγουρέλαιο)
2 κ.γ. αλάτι

Ετοιμάζετε τη ζύμη: Σε μεγάλο μπολ βάζετε όλα τα στεγνά υλικά (σιμιγδάλι, μαγιά, ζάχαρη, αλάτι), ανακατεύετε και προσθέτετε το χλιαρό νερό (ή το γάλα) και το ελαιόλαδο. Ανακατεύετε αρχικά με σπάτουλα απλώς να ενσωματωθούν και στη συνέχεια χρησιμοποιείτε το μίξερ (χειρός ή επιτραπέζιο).

Σημείωση: Αν δεν χρησιμοποιήσετε μαγιά στιγμής, αλλά αυτήν που δημιουργεί φυσαλίδες: Διαλύστε σε χωριστό δοχείο τη ζάχαρη στο χλιαρό νερό (ή γάλα) και προσθέστε τη μαγιά. Αφήστε 10 λεπτά, πριν ρίξετε το μείγμα στο σιμιγδάλι.

Χτυπάτε τη ζύμη για 8-10 λεπτά – θα βγει πολύ μαλακή. Την μεταφέρετε σε ελαφρώς αλευρωμένη επιφάνεια και την μαζεύετε σε μπάλα διπλώνοντας στο κάτω μέρος της.

Την τοποθετείτε πίσω στο μπολ – έχοντάς το λαδώσει προηγουμένως -, σκεπάζετε με διαφανή μεμβράνη και την αφήνετε ήσυχη να φουσκώσει μέχρι να διπλασιαστεί – τουλάχιστον. Υπολογίστε περί την 1 ώρα και 30 λεπτά έως 2 ώρες (ανάλογα με την θερμοκρασία περιβάλλοντος).

Στο μεταξύ, στρώνετε μια μακρουλή φόρμα περί τα 28 x 10 x 7 εκ. με λαδόκολλα.

Αδειάζετε τη ζύμη σε (ελαφρώς) αλευρωμένη επιφάνεια και την ανοίγετε με πλάστη ή με τα χέρια σε παραλληλόγραμμο μήκους όσο η φόρμα.

Την τυλίγετε σε ρολό και την κλείνετε τσιμπώντας την ένωση (βλ. φωτό). Την μεταφέρετε στη φόρμα βάζοντας την γραμμή της ένωσης στον πάτο. Σκεπάζετε με πετσέτα και αφήνετε να ξαναφουσκώσει για 45 λεπτά με 1 ώρα.

Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180 βαθμούς C και βάζετε μέσα ένα σκεύος (ταψάκι ή άλλο πυρίμαχο) με νερό.

Ψήσιμο: Όταν η ζύμη έχει φουσκώσει επαρκώς (θα φτάσει το ύψος της φόρμας ή/και θα το ξεπεράσει) βάζετε τη φόρμα στο φούρνο.

Μετά τα 10 λεπτά αφαιρείτε το σκεύος με το νερό – με προσοχή (και ισορροπία). Ψήνετε για 40 λεπτά – το σιμιγδαλένιο ψωμί θα έχει ροδίσει στην επιφάνειά του.

Σημείωση: Ανάλογα με τις επιδόσεις του φούρνου σας, μπορεί να χρειαστεί να ψήσετε το ψωμί στην 3η θέση από πάνω – όχι δηλ. ακριβώς στην μεσαία σκάλα. Επίσης, ελέγξτε το χρώμα του στα 30 λεπτά και αν έχει ροδίσει ικανοποιητικά, σκεπάστε το με ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο.

Αποσύρετε, αφήνετε 3-4 λεπτά να πέσει η θερμοκρασία και το μεταφέρετε σε σχάρα να κρυώσει πριν το κόψετε.

Το σιμιγδαλένιο ψωμί διατηρείται άνετα 3 ημέρες εκτός ψυγείου. Εκτός από συνοδεία στο φαγητό, ταιριάζει ιδιαίτερα στις μαρμελάδες, στα πατέ και αποτελεί εξαιρετική βάση για ανοικτά σάντουιτς.